‌‌Besloten‌ ‌en‌ ‌afgesloten‌ ‌ruimtes

Inhoudsopgave

❯

Wat is een besloten ruimte?
Is het gevaarlijk om in besloten ruimtes te werken?
Welke maatregelen moeten worden genomen bij het betreden van een besloten ruimte?
Wat zijn de voorbereidende stappen voor werkzaamheden in een besloten ruimte?

Werk in besloten ruimtes Bereid uw interventies in kleine ruimtes zo goed mogelijk voor om de veiligheid van uw medewerkers te garanderen.

Sommige onderhoudswerkzaamheden vereisen de toegang tot besloten ruimtes, waar ernstige of zelfs dodelijke ongevallen kunnen plaatsvinden. Om de risico's bij het werken in besloten ruimtes te voorkomen, is het belangrijk om de gebouwen te beveiligen en adequate beschermingsmiddelen te gebruiken. Daarnaast is het belangrijk om zich goed voor te bereiden op de risico's en deze te analyseren en een vakkundige opleiding te volgen.

Wat is een besloten ruimte?

Een besloten ruimte wordt gedefinieerd als een plek die meerdere kenmerken combineert...

Meer weten ❯

Is het gevaarlijk om in besloten ruimtes te werken?

Aangezien besloten ruimtes krap zijn, is het erg moeilijk voor werknemers om erin te werken...

Meer weten ❯

Welke maatregelen moeten worden genomen bij het betreden van een besloten ruimte?

Alvorens de werknemer toestemming te geven om de besloten ruimte te betreden, moet men...

Meer weten ❯

Wat zijn de voorbereidende stappen voor werkzaamheden in een besloten ruimte?

Het is noodzakelijk alvorens een besloten ruimte te betreden, voorbereidend werk te doen...

Meer weten ❯

Bekijk alle producten

Wat is een besloten ruimte?

Definitie van een besloten ruimte

Een besloten ruimte wordt gedefinieerd als een plek die meerdere kenmerken combineert:

Een geheel of gedeeltelijk gesloten ruimte die niet ontworpen is om medewerkers op middellange tot lange termijn in onder te brengen.
Deze moeilijk bereikbare ruimtes kunnen echter tijdelijk en uitzonderlijk worden gebruikt voor onderhoudswerkzaamheden.
Een gevaarlijke werkomgeving, door de aanwezigheid van vloeistoffen, substanties of chemische residuen, maar ook door een gebrek aan ventilatie of door de aard van de uit te voeren werkzaamheden.

Een afgesloten ruimte is dus gevaarlijk; alle werkzaamheden moeten zorgvuldig worden gepland om de verschillende risico's zoveel mogelijk te elimineren.

Wat verstaan we onder besloten ruimtes?

Besloten ruimtes vinden we in verschillende bedrijfssectoren, waaronder:

De landbouwsector

(silo's, (water)putten, kuilen)

De voedingsindustrie

(tanks, wijnkelders, koelcellen)

De chemische industrie

(tanks, reservoirs, reactoren)

Riolering

(buizen, riolering, hoofdrioleringen)

Afval

(hoofdrioleringen, opslagruimten)

Transport

(reservoirs)

Eigendom

(kruipruimtes, kelders)

Onze bestsellers

Promo

Waarschuwingsstickers met verbod - Gevaar ! Besloten ruimte - Verboden toegang voor onbevoegden

€ 15,50

€ 12,96

Verpakking: Per stuk

Is het gevaarlijk om in besloten ruimtes te werken?

Waarom zijn risico’s hoger bij werken in een besloten ruimte?

Panneau atmosphère asphyxiante pour espaces confinés

Aangezien besloten ruimtes krap zijn, is het erg moeilijk voor werknemers om erin te werken. Vaak is de toegang tot een besloten ruimte erg beperkt en kunt u zich moeilijk bewegen eens u zich in de besloten ruimte bevindt. Zo is het, in geval van nood, ook moeilijk om de ruimte snel te verlaten. Daarnaast is het voor de supervisors moeilijk om snel te werk te gaan en de arbeider te redden.

Het onvoorspelbare karakter van de omgeving brengt extra risico’s met zich mee. De omstandigheden in de besloten ruimte kunnen zeer snel veranderen door de uitgevoerde werken (het vrijkomen van giftige stoffen) of door externe omstandigheden (plotselinge stijging van het waterpeil). De veiligheid van de arbeider is dus niet langer gegarandeerd, waardoor hij zo snel mogelijk de ruimte moet verlaten … in nog complexere omstandigheden.

Bovendien zijn besloten ruimtes plaatsen waar de ventilatie zwak tot zelfs onbestaand is. Het zuurstofgehalte is er erg laag en er komt bijna geen nieuwe zuurstof binnen. Het is dus onmogelijk om er te ademen zonder ademhalingsmasker. Giftige stoffen komen gemakkelijk vrij tijdens deze werken en vervangen snel de weinige zuurstof die in de ruimte aanwezig is. Ook dit brengt de arbeider opnieuw in gevaar.
Bij het opstellen van de werkprocedures moet er extra aandacht besteed worden aan de risicoanalyse zodat alle mogelijke situaties in acht genomen worden en de noodprocedure voor een zo snel mogelijke redding van de arbeider zorgt.

Borden voor besloten ruimtes

Over het algemeen moet elke besloten ruimte worden aangeduid met een bord ‘Besloten ruimte’ om te voorkomen dat onbevoegden deze per ongeluk betreden.

Wat zijn de risico’s van besloten ruimtes?

Er zijn vele risico's verbonden aan werkzaamheden die in besloten ruimtes worden uitgevoerd:

Asfyxie en anoxie, als de zuurstof tijdens het werk schaarser wordt of vervangen wordt door giftige gassen, die hoofdpijn, bewustzijnsverlies, etc. kunnen veroorzaken
Vergiftiging bij inademing en inslikken van giftige stoffen die vrijkomen bij de werkzaamheden of bij huidcontact met dergelijke stoffen
Elektrocutie, brand, explosie, bij het vrijkomen van gas, overmatige hitte, een elektrische storing, etc.
Vallen in geval van een fout bij het gebruik van het veiligheidsharnas
Instorting en/of bedolving
Verdrinking in het geval van een plotselinge stijging van het waterpeil, vooral tijdens werkzaamheden aan een watersysteem
Verbranding in geval van lekkage van chemische stoffen of heet water uit leidingen
Gehoorrisico's: in besloten ruimtes worden geluiden versterkt wat kan zorgen voor gehoorbeschadiging
Thermische gevaren: de temperaturen kunnen extreem hoog of juist extreem laag zijn
‘Onvoorspelbare’ risico's, met name ‘complicaties van een ongeval’: als de werknemer in paniek raakt wanneer er zich een gevaarlijke situatie voordoet

Verschillende werkzaamheden brengen verschillende risico's met zich mee naargelang de technische kenmerken van de locatie, de aard van de uitgevoerde werken, stoffen die mogelijk aanwezig zijn in de atmosfeer of de leidingen, etc.

Welke maatregelen moeten worden genomen bij het betreden van een besloten ruimte?

Hoe kunnen werkzaamheden in een besloten ruimte veilig worden uitgevoerd?

Alvorens de werknemer toestemming te geven om de besloten ruimte te betreden, moet men de plaats beveiligen en ervoor zorgen dat er in de werkomgeving geen directe risico's aanwezig zijn. Er moeten daarom veel procedures worden opgevolgd:

Zet het gebied af: beveilig de omgeving met dranghekken, verbied de toegang voor onbevoegde personen met specifieke , geef gevaren aan met borden voor de signalering van werkzaamheden, zorg voor de juiste lockout van machines en ventielen (van buitenaf voor zover mogelijk, of indien dit niet mogelijk is, vanaf de ingang van het gebied).
Ventileer de besloten ruimte zo veel mogelijk om voor een minimale luchtverversing te zorgen; de ventilatie moet tijdens de gehele duur van de werkzaamheden zo dicht mogelijk bij de werknemer gehandhaafd blijven.
Controleer de atmosfeer en het zuurstof- en gasgehalte, van buitenaf, na 20 minuten ventilatie. De arbeider die de ruimte betreedt, moet voorzien zijn van een gasdetector die aangepast is aan de huidige risico’s (mono- en multigas) en moet constant de atmosfeer in de gaten houden.
Plaats, indien nodig, een statief met een valbeveiligingssysteem en geschikte middelen om de besloten ruimte te verlichten.
Zorg ervoor dat er tussen de werknemer in de besloten ruimte en zijn supervisor(s) gedurende de gehele duur van de werkzaamheden contact bestaat. Daarom wordt het gebruik van walkietalkies aanbevolen, vooral als er geen visueel contact mogelijk is.

Welke uitrusting is nodig voor werkzaamheden in een besloten ruimte?

Om de werknemer in staat te stellen de besloten ruimte te betreden, moet hij uitgerust zijn met alle persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) die geschikt zijn voor zijn werkzaamheden en de omstandigheden die hij waarschijnlijk zal aantreffen:

Overall, handschoenen, veiligheidsbril en veiligheidsschoenen: bekijk ons assortiment PBM om uw keuze te maken
Werkmasker
Zelfreddingsmasker, te gebruiken als de arbeider de zone moet verlaten (geen filtermasker, dat geen zuurstof levert en leidt tot risico op verstikking)
…

De werknemer moet ook specifieke apparatuur tot zijn beschikking hebben:

Gasdetector
Valbeveiligingsset en harnas
Alarmeringsapparatuur
Helm
Koplamp en/of helmlamp
...

Seton heeft veel producten voor het succesvol afronden van werkzaamheden in besloten ruimtes.

Wat zijn de voorbereidende stappen voor werkzaamheden in een besloten ruimte?

Het is noodzakelijk alvorens een besloten ruimte te betreden, voorbereidend werk te doen: risicoanalyse, het opstellen van procedures, certificeringen, toegangsvergunningen, etc
Er zijn specifieke procedures ontwikkeld om de risico's in verband met besloten ruimtes zo veel mogelijk te beperken.

Het analyseren van risico's binnen de besloten ruimte

Eerst en vooral moet men zeker zijn dat het absoluut noodzakelijk is om de besloten ruimte te betreden en dat het volledig onmogelijk is om de onderhoudswerkzaamheden van buitenaf uit te voeren via buizen, kleppen, kranen, camera's, etc.

Een werkgever is verplicht alle nodige maatregelen te treffen om het welzijn van de werknemers te bevorderen tijdens de uitoefening van hun taak. Een werkgever dient daarbij de volgende preventieve principes in acht te nemen ter voorkoming van risico’s.
- Arbocatalogus

Deze maatregelen omvatten preventieve maatregelen voor beroepsrisico's door middel van een nauwkeurige risicoanalyse waarin het volgende wordt beschreven:

De staat van de besloten ruimte, nauwkeurig beschreven dankzij ter plaatse uitgevoerd onderzoek
Daarmee samenhangende risico’s en de maatregelen om deze te voorkomen of te verminderen
Voorlichting aan werknemers over de aard van het werk
Prioriteit geven aan collectieve beschermingsmaatregelen boven individuele
Stoffen die aanwezig kunnen zijn, afhankelijk van het huidige en/of eerdere gebruik van de ruimte

Op basis van deze analyse zal de werkgever een gedetailleerde procedure moeten schrijven. Hier moeten alle hypotheses in aanmerking worden genomen door alle potentiële risico's in overweging te nemen en een beschrijving te geven van de uit te voeren werkzaamheden, de ter beschikking te stellen uitrusting en de voorgenomen procedures.
Deze procedure bevat een preventieplan met de te volgen nood- en reddingsprocedures.

Ten slotte moeten de vastgestelde regels, om deze te kunnen naleven, door middel van affiches worden bekendgemaakt. Ook moet elke betrokken persoon op de hoogte worden gebracht van de risico's en de toe te passen procedures. Er zal een supervisor worden aangesteld die erop toeziet dat de verschillende procedures tijdens de werkzaamheden worden toegepast.

Training voor werkzaamheden in besloten ruimtes

Verplichtingen van de werkgever

““[...] heel wat ongevallen kunnen vermeden worden door een weloverwogen toepassing van de Code van Praktijk. Dit vergt echter een gepaste aandacht voor de opleiding en ervaring van de betrokken uitvoerders en een volledige kennis van de risico’s. In het geval dat aannemers de werken uitvoeren zal de opdrachtgever zorgen voor de overdracht van informatie over de aanwezige risico’s en de te nemen preventieve maatregelen.”.
- Werken in besloten ruimten / Code van goede praktijken (gebaseerd op Codex Welzijn op het Werk)

De werkgever moet ervoor zorgen dat alleen werknemers die zijn getraind om in een besloten ruimte te werken deelnemen aan de werkzaamheden, of het nu gaat om werknemers of supervisors die de besloten ruimte betreden.

Een training over besloten ruimtes, bestaande uit een theoretisch gedeelte en een praktijksituatie, maakt het voor de werknemer mogelijk om:

Theoretische kennis te vergaren: wat is een besloten ruimte? Welke risico's zijn verbonden aan besloten ruimtes? Wat is de huidige regelgeving? Hoe kan een persoon zichzelf beschermen tijdens werkzaamheden?
Praktische vaardigheden op te doen: de situatie kunnen analyseren, de risico's identificeren, werk in een besloten ruimte voorbereiden, noodprocedures ontwikkelen, etc.
Zich een essentiële gedragslogica eigen maken, geen risico's nemen en gedrag en reacties op de situatie afstemmen.

Werkvergunning en toegangsvergunning

De werkgever zal aan de werknemers die geschikt zijn om in besloten ruimtes te werken een werkvergunning verstrekken die hun geschiktheid om werkzaamheden uit te voeren aantoont.

Daarnaast moet ook een toegangsvergunning worden afgegeven, die wordt goedgekeurd door de teamleider, op het moment dat de werkzaamheden worden uitgevoerd.
De toegangsvergunning voor besloten ruimtes bevat een aantal aanwijzingen die in acht moeten worden genomen om de werkzaamheden te kunnen uitvoeren:

Er moet een persoon aanwezig zijn die getraind is in het gebruik van een gasdetector.
De maatregelen die in de risicobeoordeling worden beschreven, moeten worden uitgevoerd.
Er moet minstens één ervaren supervisor buiten de besloten ruimte aanwezig zijn.
De supervisor(s) moet(en) te allen tijde over communicatiemiddelen beschikken om met de werknemer in een besloten ruimte te communiceren en mag (mogen) niet op hetzelfde moment voor andere opdrachten worden ingezet. Het is essentieel dat hij in contact blijft staan met de werknemer, om snel en efficiënt te kunnen reageren in geval van een incident of dreigend gevaar.